De politieke agenda wordt dagelijks gekenmerkt door gebrek aan vertrouwen en door de analyse van vermeende partijpolitieke intriges. Populisme, opportunisme en machtspolitiek vieren hoogtij. We worden geregeerd door de waan van de dag, doemsenario’s en angst. Ondertussen worden dreigen de lasten van de economische crisis afgewenteld te worden op de schouder van de gewone man; die mag inleveren.
Sociale partijen die de lasten van de economische crisis voor de gewone burger willen verlichten, worden met oneliners om de oren geslagen, en lijken niet in staat om een goed alternatief te bieden.
In de geliberaliseerde samenleving hebben bankiers en graaiende bestuurders ons financiële systeem fundamenteel ontregeld, maar ze komen er allemaal mee weg. Het schuldprobleem waarmee ze de samenleving hebben opgezadeld, zoals het probleem met de pensioenfondsen mogen we met z’n allen oplossen.
Intussen gaat het liberale feestje van privatisering in de zorg, het onderwijs en andere basisinfrastructuren gewoon door. Doorgeschoten privatisering en de marktwerking zorgen ervoor, dat de gewone burger zich regelmatig in de kou voelt staan.
Vanzelfsprekende voorzieningen in de leefwereld zijn niet meer vanzelfsprekend, de burger wordt steeds aangesproken op het feit dat hij zelf de goede keuzes uit de ondoorzichtige mogelijkheden moet maken. Dat heet dan eigen verantwoordelijkheid. Het gevolg is dat mensen zich niet langer thuis voelen in de eigen leefomgeving. Steeds meer regeert bij de gewone burger de angst. Angst voor verlies, of niet mee te kunnen in de vaart der volkeren wordt het sterkst ervaren in (kwetsbare) wijken en buurten. De kloof tussen arm en rijk en tussen handige en minder handige gebruikers van het systeem neemt toe.
Het valt niet te ontkennen het migratieprobleem boezemt veel mensen angst in. Maar ook dit fenomeen,vindt zijn oorsprong in een liberale dynamiek. Ondernemers zijn immers op zoek naar de goedkoopste arbeidskrachten, en vinden die in landen met lagere lonen. De lange termijn problemen, zoals meer uitkeringen, meer psychische nood en meer spanningen in bepaalde wijken worden voor het gemak op het collectief afgewend. De toekomstproblemen met Oost-Europese migranten zijn voorspelbaar.
Bij de oplossing voor de uitwassen van de economische crisis mogen we allemaal in solidariteit meebetalen. En dan liefst nog met als uitgangspunt “de sterkste schouders belasten we het minst”.
De liberale (logica) oplossingen voor de crisis zijn helemaal niet zo logisch. Maar wanneer angst regeert, en de problemen ons boven het hoofd dreigen te groeien, hebben populistische oneliners het effect van wonderolie.
Als sociaal democraat wil ik burgers aan kunnen spreken op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dat kan echter alleen wanneer we in de politiek bestuurlijke wereld voorbeeld gedrag vertonen en afspraken maken over moreel, sociaal economisch fatsoen. De witte boorden praktijken aan banden leggen. De vervuiler betaald geld niet alleen op voor het milieu maar ook voor onze sociaal economische samenleving.
Raf Daenen Fractievoorzitter PvdA Oirschot